YAŞLI BİREYLERDE UYKU KALİTESİNİN ÖNEMİ

Bireyin fiziksel faaliyetlerini yerine getirmede zorlanması, biyolojik olarak telafisi mümkün olmayan yıpranmalar yaşaması ve çevresine uyum sağlama becerisinde yetersizlikler görülmesi yaşlanma olarak adlandırılmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü 65 yaş ve üzeri bireyler için “yaşlı” ifadesini kullanmaktadır. Bilimin hız kesmeden ilerlemesi ve teknolojide yaşanan gelişmelerin tıpta önemli ilerlemeler kaydedilmesine vesile olması hem insan yaşamının uzamasını hem de yaşlı nüfus oranının artmasını sağlamıştır. Ülkemizde yaşlı nüfus oranının 2020-25 yılları arasında 8 milyon, 2050 yılında ise 12 milyon olacağı tahmin edilmektedir. Toplumda yaşlı nüfusun oranı arttıkça yaşlı nüfusla ilişkili olan her şey daha fazla tartışılır hale gelmiştir. Yaşlı bireylerde uyku kalitesi de bu konulardan biridir. 

Hayatımızın üçte biri gibi önemli bir bölümünü kapsayan uyku, bilincin bir bölümünün dış uyaranlara karşı yittiği, tepkisel olarak zayıfladığı dinlenme durumu olarak bilinir. Uyku esnasında bilişsel işlevler yavaşlarken beynin fizyolojik faaliyetleri devam etmektedir. Tüm bunlardan da anlaşılacağı üzere uyku, insan hayatında önemli bir yer tutmakta ve bireylerin yaşamsal faaliyetlerini devam ettirebilmesinin en temel gereksinimlerinden biri olmaktadır.  

Araştırmalar uyku kalitesi ile yaşam kalitesi arasında bir bağ olduğunu ortaya çıkarmıştır. Vücudun ihtiyaç duyduğu uykunun alınmaması ve sorunlu bir gece geçirilmesi takdirde yorgun, stresten arınmamış, mental sağlığı olumsuz etkilenmiş, dikkat dağınıklığı ve huzursuzluklarla dolu bir gün geçirme ihtimali oldukça yüksektir. Yapılan çalışmalar neticesinde yaşlı bireylerin de tıpkı gençler gibi günlük ortalama 7 saat uykuya ihtiyaç duyduğu ortaya çıkmıştır. Buna rağmen yaşlı bireylerde gençlere oranla çok daha fazla uyku problemi yaşandığı görülmektedir.  

Yaşlılarda Görülen Bazı Uyku Problemleri 

• Uykuya dalmada zorlanma 
• Gündüz uyuklama 
• Gece uyku süresinin azalması 
• Yatağa erken gidip yataktan erken kalkma 
• REM uykusunda azalma 

• Yavaş dalga uykusunda azalma 
• Uykuda sıçramaların olması 

Yaşlı bireylerin büyük bir bölümünde bu tarz uyku problemlerinin yaşandığı bilinmektedir. Bu sorunlara fiziksel ve çevresel faktörler, bireylerin kullandığı ilaçlar, hareketsizlik, uyku saatinde uyumama ya da uyumadan önce ağır yiyecekler tüketme gibi davranışsal faktörler ve çeşitli hastalıklar neden olabilmektedir.  

Uyku Kalitesi Kötü Olan Yaşlı Bireylerde Görülebilecek Sorunlar  

• Hafıza problemleri 

• Metabolik hastalıkların görülme ihtimalinin artması 
• Düşme riskinin artması 
• Denge problemleri 
• Yorgunluk 
• Ağrıya karşı hassasiyetin artması 

• Fiziksel performansta zayıflama 
• Anksiyete ve depresyon 
• Dikkat eksikliği 

Uyku kalitesinin yaşam kalitesini etkilediği pek çok örnekle açıklanarak Ekolife Yaşam Merkezi’nin kurum sakinlerinin uyku kalitesine gerekli önemi verdiği gösterilmiştir. Merkezimizde bireylerin uyku saatlerinin ve beslenme düzenlerinin takibi büyük bir dikkatle yapılmaktadır. Bunların dışında uyku kalitesini etkileyen en önemli etmenlerden birinin de fiziksel aktiviteler olduğunu söylemekte yarar var. Hareketli bir yaşam hem uyku hem de yaşam kalitesini iyileştirmektedir. Ekolife Yaşam Merkezi içerisinde yürüyüş parkurları, egzersiz alanları ve yüzme havuzu gibi pek çok aktivite alanı bulunmaktadır. Ekolife, misafirlerinin huzurlu bir uyku geçirmesi ve aktif bir yaşam sürmesi için her bireyin kendi yeterliliklerine uygun egzersiz programları oluşturmaktadır.